Oct 12, 2025

NHÀ VĂN, NHÀ GIÁO DOÃN QUỐC SỸ ĐÃ THONG DONG VỀ TRỜI! - Đinh Quang Anh Thái

à ơi…

trời vẫn xanh

mây vẫn trắng

và nắng vẫn hồng

thu về đậu nhánh ngô đồng chiều nay

à ơi…thảng thốt heo may

tiếng chuông, câu kệ vơi đầy xa xa

giàn hoa rụng trắng hiên nhà

liêu xiêu bóng đổ chiều tà …à ơi

nhớ ai chim hót không lời

nhớ ai cá lội chơi vơi giữa giống

à ơi…con gió mênh mông

đưa con hạc trắng thong dong về trời


Doãn Quốc Vinh KHÓC BỐ SỸ - Mùa Thu Ất Tỵ 2025


***


Cụ Doãn Quốc Sỹ đã thành con hạc trắng thong dong về trời!

Ngay sau khi Cụ Sỹ lìa trần, tin tức về sự ra đi của Cụ được báo chí và các cơ quan truyền thông Việt ngữ hải ngoại loan tải rộng rãi.  Rất nhiều người vIết bài ca ngợi nhân cách của cụ.

Truyền thông do nhà nước Hà Nội kiểm soát thì “im thin thít”, không có một giòng nào nói về tác giả Khu Rừng Lau.

“Thế đấy”! Cụ nằm xuống rồi mà vẫn còn là nỗi ám ảnh dai dẳng đối với chế độ.

Hôm biết tin Cụ Sỹ mất, anh Tiến, một anh bạn tôi, gọi điện thoại, nói: “Tôi chưa đọc tác phẩm nào của ông Doãn Quốc Sỹ, nhưng mấy ngày nay đọc báo thấy nhiều người ca ngợi ông Sỹ, tôi muốn dự đám tang ông được không?”

Hôm tôi đi mua thuốc uống tại một nhà thuốc Tây ở Quận Cam, tôi gặp một người đàn ông trạc ngoài 50 tuổi, chân và tay bị dị tật, ông dùng tay trái vẫy vẫy gọi tôi.  Tôi đến gần, ông nói bằng giọng khó khăn, ngọng nghịu “Doãn Quốc Sỹ, Doãn Quốc Sỹ” và ông giơ hai ngón tay cái lên trời, dấu hiệu hàm ý ngợi khen (number one).  Ông còn đan chéo hai tay với nhau, như bị còng tay, và cố nói thành tiếng “75, 75, Doãn Quốc Sỹ, Doãn Quốc Sỹ”.

Trước tang lễ Cụ một ngày, tôi vừa bước ra khỏi một tiệm cà phê trên đường Bolsa thì một ông đi vội theo tôi ra bãi đậu xe, ông tự giới thiệu tên ông là Thắng và nói: “Ngày mai tang lễ ông Doãn Quốc, tôi không được hân hạnh biết ông Sỹ và cũng không quen ai trong gia đình ông Sỹ, nhưng tôi muốn đến kính biệt ông Sỹ được không?”

Ông Thắng còn ngỏ ý nhờ tôi tìm mua giùm ông trọn bộ tác phẩm của tác giả “Chiếc Chiếu Hoa Cạp Điều”.

***

Cụ Doãn Quốc Sỹ đã thành con hạc trắng thong dong về trời!

Lúc sinh thời, nhưng người từng được gặp Cụ, được tiếp chuyện với Cụ đều thấy nơi cụ thái độ khoan hòa, thanh thản, an nhiên, tự tại.  Cảm nhận riêng của tôi, Cụ là mẫu người “chiếc chiếu trải không ngay không ngồi, miếng thịt cắt không vuông không ăn”.  Những năm tháng sau 75 Cụ bị chế độ cầm tù, trong bất cứ hoàn cảnh nào, Cụ vẫn giữ được phong thái an bình; đói không làm Cụ vật vã; khát không làm Cụ suy suyển; dù nóng, dù lạnh, Cụ vẫn “bình tâm như vại”.

Trong tù,  Cụ không lên án, không chỉ trích, không hận thù. Cụ chỉ dửng dưng đối với mọi đòn thù của chế độ.

Khi người ta lên án, chỉ trích, hận thù, tức là còn xem đối tượng là con người.  Còn khi người ta dửng dưng, tức là đối tượng chỉ là đồ vật, là cái bàn, là cái ghế…

Thái độ dửng dưng của Cụ khiến kẻ thù căm ghét Cụ, vì Cụ xem họ không có bộ mặt người. 

Sau khi thoát khỏi nhà tù, Cụ vẫn thế, Cụ trước sau vẫn như một, luôn an nhiên tự tại.  Những lần được hầu chuyện cụ, nhắc về một thời đã qua, cụ hỏi tôi “cháu ở tù có khổ lắm không, có đói lắm không, có nhớ nhà lắm không…”; cách hỏi han của Cụ cứ y như Cụ chưa một ngày bị tù đày, dù thời gian Cụ trải qua sau chấn song sắt dài gấp ba lần tôi chịu đựng.

***

Đêm trước ngày tang lễ Cụ, đọc lại tập thơ của Phùng Cung, tôi xin trích bốn câu sau đây của tác giả “Con Ngựa Già Của Chúa Trịnh”:

Mồ hôi mẹ

Tháng ngày đăm đăm nhỏ giọt

Con níu giọt mồ hôi

Đứng dậy làm người


Cụ Doãn Quốc Sỹ đã thành con hạc trắng thong dong về trời!

Cá nhân tôi – và tôi tin là nhiều người cùng tuổi tôi, lứa tuổi con cháu của Cụ Sỹ - nhìn về cố quốc, thấy quê nhà vẫn còn có quá nhiều điều khiến chúng tôi trăn trở; và tại quê hương thứ hai này, cũng không thiếu điều bất toàn, cho nên có nhiều lúc chán nản, xuống tinh thần, tôi xin mượn câu thơ của Phùng Cung:

Xin NÍU LẤY NHÂN CÁCH CỦA CỤ DOÃN QUỐC SỸ ĐỂ ĐỨNG DẬY LÀM NGƯỜI TỬ TẾ.

- Đinh Quang Anh Thái

No comments: